ĐẦY BỤNG KHÓ TIÊU: NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

ĐẦY BỤNG KHÓ TIÊU

1/ Thông tin chung:

Hầu như ai cũng trải qua tình trạng sau khi ăn, thức ăn gần như nằm một chỗ, bụng cứ nằng nặng, có khi còn căng chướng, đau âm ỉ, râm ran. Đó là chứng đầy bụng khó tiêu.

Triệu chứng này có thể chỉ là một biểu hiện của rối loạn tiêu hóa, nhưng nó có thể là một báo động về một ổ loét nào đó ở dạ dày, thậm chí là bệnh ung thư.

Bình thường, dạ dày tiết ra axit giúp tiêu hóa thức ăn. Khi axit tiết ra mà không có thức ăn, nó sẽ bị tồn đọng và kích thích dạ dày gây ra cảm giác đau. Cần lưu ý rằng niêm mạc dạ dày có thể bị kích thích bởi axit do nó tiết ra nhưng cũng có thể bị kích thích bởi một số loại thuốc, nhất là các loại thuốc kháng viêm giảm đau dùng trong viêm khớp, bệnh gút,… 

Nguy hiểm hơn, nếu dạ dày bị nhiễm một loại vi khuẩn là Helicobacter pylori thì rất dễ viêm loét.

Theo thống kê y học, đầy bụng khó tiêu thường gặp ở nam hơn nữ và cả hai giới đều thường xảy ra sau tuổi 40. Một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ này như hút thuốc lá, uống nhiều rượu, stress, có tiền sử loét đường tiêu hóa, thường xuyên uống thuốc giảm đau kháng viêm,…

2/ Những nguyên nhân gây đầy bụng khó tiêu:

- Loét dạ dày, tá tràng: có thể loét do thuốc kháng viêm không steroid, loét do stress, nhưng thông thường nhất là loét do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori.

- Viêm dạ dày: viêm sung huyết dạ dày, viêm dạ dày do nhiễm khuẩn, viêm dạ dày tăng bạch cầu máu,…

- Do ăn quá nhiều thức ăn cùng một lúc, đặc biệt là thức ăn có chứa nhiều tinh bột như: bánh mì, các loại khoai, các loại bánh ngọt,…

- Hẹp môn vị: đây là một bệnh cảnh xảy ra do hẹp đoạn từ dạ dày xuống ruột non, làm thức ăn chậm đưa xuống ruột, gây tình trạng đầy bụng, khó tiêu, nôn ói.

- Ung thư dạ dày: đây là một bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi (thường sau 40 tuổi), cũng gây triệu chứng đầy bụng khó tiêu.

- Một số nguyên nhân khác như: liệt dạ dày, suy nhược thần kinh, uống thuốc giảm co thắt dạ dày, chấn thương tủy sống, uống quá liều thuốc kháng axit dạ dày,…

3/ Điều trị chứng đầy bụng khó tiêu:

Đa số mọi người bị chứng đầy bụng khó tiêu theo từng đợt, nhất là sau khi uống nhiều rượu, ăn thức ăn chứa nhiều chất béo, tinh bột hoặc ăn quá nhiều trong một bữa ăn. Thông thường nếu bệnh lành tính sẽ tự khỏi do cơ chế tự điều hòa của dạ dày. Nếu triệu chứng kéo dài thì sau đây là những biện pháp hỗ trợ giúp dạ dày tiêu hóa nhanh hơn và giảm cảm giác khó chịu cho người bệnh:

- Uống trà gừng: trà gừng giúp làm ấm dạ dày, kích thích quá trình tiêu hòa diễn ra nhanh hơn.

- Uống nước chanh muối hoặc nước ngọt có gas vì đây là những loại thức uống giúp dạ dày tiêu hóa nhanh, giảm triệu chứng đầy hơi.

- Dùng khăn ấm hoặc túi nước ấm (khoảng 37 độ C) chườm lên vùng bụng để kích thích quá trình tiêu hóa.

- Dùng dầu nóng thoa đều lên vùng bụng, hoặc có thể nuốt một ít dầu (loại dầu Phật Linh) để giảm chướng bụng.

- Uống thuốc tiêu: hiện tại, các nhả thuốc có bán nhiều loại thuốc tiêu giúp giảm chướng bụng, đầy hơi, bao gồm các chế phẩm như: cốm, viên sủi, huyền dịch, viên nén để nhai, uống,…Một vài loại thuốc phổ biến như Stoccel P, Antacil, thuốc tiêu đen (Carbomango), Kremis - S,…

Lưu ý: nếu triệu chứng đầy bụng khó tiêu không tự khỏi hoặc không giảm khi sử dụng các biện pháp trên thì rất có thể bạn đang bị một bệnh nặng cần đi khám tại chuyên khoa tiêu hóa. Một số dấu hiệu gợi ý những bệnh nặng:

- Thường xuyên nôn ra thức ăn cũ của buổi ăn trước hoặc ngày trước.

- Cảm giác thường xuyên mệt mỏi, uể oải, sụt cân, mất cảm giác ngon miệng.

- Da xanh, niêm nhạt biểu hiện cảu tình trạng thiếu máu.

- Sờ thấy một khối cứng, chắc ở vùng bụng.

- Nôn ra máu, đi cầu phân đen hoặc phân máu.

- Đau quặn từng cơn thường xuyên sau khi ăn no.